Rośliny dnia krótkiego
Czy zastanawialiście się nad tym, dlaczego niektóre rośliny zakwitają tylko późną jesienią i zimą? Skąd gwiazda betlejemska i grudnik wiedzą, że mają zakwitnąć akurat w Boże Narodzenie? Dlaczego chryzantemy rozkwitają dokładnie na Dzień Wszystkich Świętych?
Rośliny dnia krótkiego to takie gatunki, które do inicjacji pąków kwiatowych potrzebują bardzo krótkiego okresu dnia. Trudno jednoznacznie określić ilość godzin dnia krótkiego, jest to uzależnione od gatunku i odmiany rośliny. Najczęściej jest to ok. 9-10 godzin, choć np. niektóre odmiany chryzantem zaczynają kwitnienie przy dniu 12-14-godzinnym. Zjawisko indukcji kwitnienia i rozwoju wegetatywnego roślin przez odpowiednią długość dnia i nocy nazywamy fotoperiodyzmem.
Rośliny odbierają informację o długości dnia i nocy poprzez liście. Tam znajduje się specyficzny barwnik niebiesko-zielony o nazwie fitochrom. Fitochrom występuje w dwóch formach, które przekształcają się jedna w drugą pod wpływem światła i ciemności. Tak naprawdę rośliny reagują na długość okresu ciemności i to ciemności nie przerwanej nawet najmniejszą ilością światła. U roślin dnia krótkiego (a właściwie - długiej nocy) skrócenie okresu ciemności nawet o kilka minut może spowodować zatrzymanie inicjacji kwitnienia.
Zjawisko fotoperiodyzmu wykorzystuje się na masową skalę w ogrodnictwie do sterowania kwitnieniem roślin wrażliwych na długość dnia. Odpowiednie zaciemnianie i doświetlanie tych roślin pozwala je "oszukać" i zmusić do kwitnienia w dowolnej porze roku. Oczywiście my w warunkach domowych nie musimy uciekać się do codziennego mozolnego zakrywania i odkrywania roślin, ponieważ czekamy na ich naturalne kwitnienie jesienno-zimowe. Raczej nikt z nas nie wpadnie na pomysł, żeby tak sterować domową gwiazdą betlejemską, żeby zakwitła ... na Wielkanoc.
Rośliny dnia krótkiego są nam doskonale znane i powszechnie lubiane. Można je bez problemu kupić późną jesienią i zimą w każdej kwiaciarni czy markecie. Oto one:
chryzantema wielkokwiatowa, złocień (Chrysanthemum grandiflorum)
gwiazda betlejemska, poinsecja,wilczomlecz nadobny (Euphorbia pulcherrima)
grudnik, kaktus bożonarodzeniowy, szlumbergera (Schlumbergera, Zygocactus, Epiphyllum)
begonia zimowa (Begonia elatior)
Comments